Hiện nay Đà Lạt đang là một trong những địa điểm du lịch thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước. Bên cạnh những danh lam thắng cảnh hùng vì, thì Đà Lạt còn làm níu chân biết bao du khách bởi nền ẩm thực núi rừng độc đáo. Nhiều người khi nhắc đến thức uống nổi tiếng ở thành phố này thường nghĩ ngay đến rượu vang. Tuy nhiên rượu cần Đà Lạt mới là thức uống đặc sản làm say lòng người. Người dân bản địa nơi đây luôn có một điểm chung là họ rất ưa chuộng và trân quý rượu cần, nhất là những đồng bào dân tộc người thiểu số.
Rượu cần Đà Lạt do thần Nhím ban tặng
Rượu cần Đà Lạt là một trong những thức uống ngon được tạo ra từ bàn tay lao động chăm chỉ của những tộc người thiểu số. Sẽ thật đáng tiếc nếu đến với Đà Lạt mà bạn không thử ngồi lại bên bếp lửa, nhấp thử một ngụm rượu cần.
Theo những người dân địa phương, rượu cần đã có từ rất lâu. Tương truyền, một vị thần Nhím đã làm ra một loại nước màu trắng đục. Khi uống vào khiến người lâng lâng. Một người khi tới chơi nhà thần đã được thử thứ nước ngon lành ấy. Người này đã xin thần được học cách làm. Thứ nước ấy chính là rượu cần. Cho nên, các tộc người thiểu số ở Tây Nguyên vô cùng quý rượu cần. Trước khi uống họ phải mời Giàng, mời thần Nhím uống trước rồi mới mời mọi người cùng uống. Hiện nay, một số bôn làng ở Di Linh, Đơn Dương vẫn còn giữ thói quen mỗi khi uống rượu cần thường buộc một sợi lông Nhím vào cần. Vì để ghi nhớ công lao của Cụ Nhím.
Không ít người đã từng nếm thử rượu cần. Nhưng để lĩnh hội hết cái hồn, cái men nồng ngất ngây của rượu cần thì quả là không dễ. Đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng này xem rượu cần là “thức uống tâm linh”. Bởi nó vừa có thần thánh, lại vừa có con người hiện hữu bên ché rượu. Cái đẹp của rượu cần chính là ở nghi thức mời rượu. Mỗi tộc người có một cách mời rượu khác nhau. Từ đó góp phần tạo nên văn hoá cho rượu cần.
Quy trình chế biến rượu cần Đà Lạt
Rượu cần được những tộc người thiểu số ở Đà Lạt làm bằng gạo, loại gạo được trồng trên các sườn núi cao. Tuy nhiên, tùy theo từng địa bàn sinh sống và lương thực của mỗi tộc người. Họ sẽ còn bổ sung thêm một số loại tinh bột khác như khoai lang, khoai mì, hạt bắp, bo bo. Đặc biệt, các tộc người Tây Nguyên thường dùng lá cây để lên men rượu các loại ngô, khoai gạo. Mỗi tộc người sẽ có những loại lá cây khác nhau để len men cho rượu cần. Ví dụ như người Cơ Ho dùng lá cây đòng và cây me kà zút, hay vỏ, lá cây Blakda từ người Bana…
Khi làm rượu, người dân địa phương nấu chín gạo, khoai… Sau đó, họ để nguội, rồi trộn với trấu và ủ với men trong một cái bình gọi là ché. Sau quá trình ủ lâu dài, chúng ta sẽ có được một ché rượu cần thơm ngon mang hương vị của núi rừng. Thêm vào đó, chính vì được ủ bằng lá cây rừng. Vậy nên món ngon Đà Lạt này là loại rượu rất tốt để thông kinh mạch, giúp tiêu hóa tốt hơn.
Cách thưởng thức rượu cần đúng điệu
Rượu cần có nguồn gốc được thần ban cho nên người Tây Nguyên rất tôn trọng và quy cách khi uống rượu cần. Không phải ai cũng được uống và không phải lúc nào cũng được uống. Đây là một món ngon được tạo ra từ văn hóa núi rừng. Vậy nên khi uống rượu phải được trải nghiệm trong không gian của nhà dài, bên bếp lửa. Đồng thời còn phải có vũ điệu cồng chiêng vang vọng khắp núi rừng cao nguyên.
Khi uống rượu cần, bạn không phải rót ra từng bát, hay cầm nguyên ché để uống. Bạn chỉ nên dùng cần được làm bằng tre, trúc thông lỗ rỗng để hút rượu lên. Tên gọi rượu cần cũng từ đó mà ra.
Nếu bạn muốn thưởng thức món ngon ở Đà Lạt này đúng cách. Bạn nên tham dự một buổi giao lưu văn hóa cồng chiêng tại đây. Khi đó, bạn sẽ được xem những vũ điệu, âm thanh cồng chiêng từ văn hóa rừng núi. Sau đó, bên bếp lửa ấm cúng – địa điểm ăn uống thú vị, bạn sẽ được thưởng thức thịt rừng nướng. Rồi được mời uống rượu trong một ché lớn đặt ngay giữa nhà sàn. Chủ nhà sẽ cầm cần bằng hai tay nâng lên đưa cho khách để vào ché. Nếu khách đông, cần sẽ được truyền từ phải qua trái bằng hai tay. Lưu ý, bạn không nên dùng tay trái để truyền rượu cho họ. Vì tộc người thiểu số ở Tây Nguyên quan niệm, như vậy là không xem trọng họ.
Cách uống đặc biệt của món ngon Đà Lạt này cùng âm thanh của cồng chiêng, ánh lửa ấm áp, những điệu múa, tiếng hát giữa cao nguyên se se lạnh. Tất cả sẽ tạo cho du khách một cảm giác vô cùng mộc mạc, trong lành. Để rồi khi về lại với thành phố náo nhiệt, trong bạn sẽ đọng lại những cảm xúc khó quên về Đà Lạt.